Lezing Corrie Haverkort

Lezing op 27 november 2024

Titel: Morele dilemma’s

Interactieve lezing over rechtvaardigheid, erkenning en identiteit

 Beknopte informatie over de vier kardinale deugden

Het begrip 'deugd' wil zeggen:  een goede houding, een virtue, een voortreffelijk karakter. 

De deugden staan centraal in de deugd-ethiek. 
Aristoteles werkt in zijn  Ethica Nicomachea veel verschillende deugden uit. Zoals vriendelijkheid, gulheid, vrolijkheid etc. etc. Maar vier springen eruit als de belangrijkste deugden. 
De zogenaamde kardinale deugden, zij spelen in iedere andere deugd een rol. 
Kardinaal is afkomstig van het woord 'cardo' dat spil betekent. Dit woord werd pas in de vierde eeuw toegekend aan de vier belangrijkste deugden door Ambrosius van Milaan. De kardinale deugden zijn dus deugden die een scharnierfunctie vervullen in het morele leven. De vier kardinale deugden zijn:

• Rechtvaardigheid: Justitia (rechtschapenheid)
• Wijsheid/verstandigheid:  Prudentia (Voorzichtigheid)
• Moed:  Fortitudo (sterkte)
• Gematigdheid: Temperantia (matigheid – zelfbeheersing)

Van deze vier is de rechtvaardigheid het belangrijkste, maar alle vier de deugden horen bij elkaar. Je kunt geen wijs mens zijn als je niet ook dapper bent en de juiste maat weet en rechtvaardig bent.

De bij de lezing behorende literatuurlijst

Susan Neiman: Morele helderheid, uitgeverij Anbo

Francis Fukuyama: Identiteit, waardigheid, ressentiment en identiteitspolitiek, uitgeverij Atlas Contact 

Kwame Anthony Appiah, De leugens die ons binden, Uitgeverij Pluim

Lieke Asma, Blinde Vlekken, Uitgeverij Boom

Michael Sandel: Rechtvaardigheid, wat is de juiste keuze? Uitgeverij Ten Have 

Verder: 
Kant: Grondslagen van de metafysica van de zeden. 
Aristoteles: Ethica Nicomachea.
Plato: De Staat